Deze handreiking beschrijft wat er vanuit de wetenschap en praktijk bekend is over het maken van media-uitingen over suïcide op een manier die helpt om verdere suïcides te voorkomen. Onderzoek laat zien dat rekening houden met deze inzichten kan leiden tot een afname van het aantal suïcides. Naast informatie over hoe je om kunt gaan met reacties van mensen (met suïcide gedachten) uit je publiek beschrijft de handreiking een aantal ervaringen en overwegingen uit de praktijk van andere mediaprofessionals.
Waarom is het thema suïcide belangrijk?
Het aantal suïcides is in Nederland de laatste jaren toegenomen, van 1.353 suïcides in 2007 naar 1.917 suïcides in 2017.
- Suïcide is de grootste doodsoorzaak onder jongeren en jong volwassenen tot 40 jaar en veroorzaakt in deze leeftijdsgroep meer doden dan kanker.
- Van de Nederlandse volwassenen heeft: 8,3% ooit aan suïcide gedacht. 3,0% ooit een suïcideplan gemaakt. 2,2% ooit een suïcidepoging gedaan.
- Suïcide heeft grote impact op achterblijvende partners, ouders, kinderen en andere naasten; zij lopen zelfs risico om zelf een depressie of suïcidaliteit te ontwikkelen.
Waarom zijn mediaprofessionals belangrijk voor suïcidepreventie?
In een groot aantal wetenschappelijke studies is aangetoond dat het aantal suïcides geregeld toeneemt na het verschijnen van media-uitingen over een overlijden door suïcide. Aan de andere kant kunnen media-uitingen mensen ook weerhouden van suïcide. Mediaprofessionals kunnen bijdragen aan het voorkómen van suïcide via het bieden van informatie die geen imitatiegedrag oproept, die aanzet tot het zoeken van hulp en die het stigma rondom suïcide vermindert.
Waarmee kan imitatiegedrag voorkomen worden?
- Vermijd details over de gebruikte methode en de plaats.
- Terughoudende woordkeus.
- Terughoudend publiceren.
- Wees extra zorgvuldig als het om een bekende persoon gaat. Wat draagt bij aan het zoeken en vinden van hulp
- Beschrijf positieve rolmodellen.
- Geef informatie over hulpmogelijkheden. Welke informatie vermindert stigma rondom suïcide?
- Informatie over de complexiteit: suïcide is niet eenvoudig.
- Weerleggen van misvattingen: “Iemand die er over praat, doet het niet”.
- Normaliserende informatie over het vragen van hulp.