Jongeren en jongvolwassenen ervaren steeds vaker prestatiedruk, blijkt uit onderzoek van het platform YoungXperts. Het platform van de Erasmus Universiteit Rotterdam heeft een manifest opgesteld genaamd ‘Jongerenperspectief op Prestatiedruk’ dat op 13 maart 2023 aan minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Ingrid van Engelshoven werd overhandigd.
Onderzoeksmethode
YoungXperts deed onderzoek naar de effecten van prestatiedruk en hoe dat de negatieve effecten verminderd kunnen worden. Hiervoor zijn zij in gesprek gegaan met jongeren. Het platform heeft gebruik gemaakt van de FACTS-TAKE-ACTION methodiek om in kaart te brengen waardoor jongeren prestatiedruk ervaren. Deze methodiek bestaat uit een combinatie van enerzijds grootschalig surveyonderzoek en anderzijds jongerenparticipatie.
Resultaten
Sinds 2001 ervaren jongeren en jongvolwassenen meer prestatiedruk. “Het is geen nieuw fenomeen, maar de afgelopen 20 jaar is de prestatiedruk onder jongeren verdrievoudigd” (Toenders, 2023).Uit het onderzoek blijkt dat jongeren druk ervaren van zichzelf en de maatschappij, maar ook van ouders en leraren. Het onderzoek toont ook aan dat mbo-studenten dezelfde mate van prestatiedruk ervaren als middelbare scholieren en universitaire studenten. Andere resultaten die naar voren komen zijn:
- Jongeren ervaren evenveel druk vanuit ouders als van docenten en school.
- Jongeren ervaren de meeste druk vanuit henzelf en de maatschappij.
- 1 op de 4 jongeren ervaart hoge verwachtingen vanuit ouders.
- 1 op de 2 jongeren heeft minstens één keer per week het gevoel dat school als een zware belasting voelt.
- Hoe meer zorgen iemand zich maakt over geld, hoe meer prestatiedruk iemand ervaart.
Call to action & tips
Met het manifest pleit het platform voor een integrale aanpak om prestatiedruk te verminderen. In het manifest geven zij de volgende tips:
- Leg minder de nadruk op de school/opleiding en of iemand hoge cijfers haalt.
- Biedt motivatie- of welzijnslessen aan op school.
- Verminder de toetsdruk, verspreid toetsen en houd rekening met de timing.
- Leg niet de focus op nominaal afstuderen.
- Luister naar wat leerlingen willen.
- Pas je taalgebruik aan, minder gericht op prestaties.
- Herstel de basiszekerheden voor een goede start.
- Maak gebruik van herkenbare rolmodellen.
Meer over het manifest: ‘Jongerenperspectief op prestatiedruk’
Tip: Een overzicht van kennis uit wetenschappelijk onderzoek rondom welbevinden en welzijn, vind je op www.onderwijskennis.nl.