Promovendi die mantelzorg verlenen lopen een groter risico op mentale gezondheidsklachten, maar daarover praten zij niet met hun begeleiders. Dat blijkt uit onderzoek van Josephine Bergmans en Inge van der Weijden (Universiteit Leiden). Ze pleiten voor meer openheid en ondersteuning vanuit universiteiten.
Het onderzoek
Bergmans en Van der Weijden, beiden werkzaam bij het Centrum voor Wetenschaps- en Technologiestudies, baseren hun conclusies op de resultaten van een vragenlijst en een reeks kwalitatieve interviews. Eén op de drie promovendi in Nederland geeft mantelzorg, zo blijkt uit hun artikel in het boek The Future of Doctoral Research. Dat is meer dan het landelijke aantal van één op de vier. Met een toenemende vergrijzing en stijgende zorgkosten zal het aantal mantelzorgers onder promovendi volgens de auteurs de komende jaren alleen maar verder stijgen.
De begeleider weet vaak van niks
Om hun zorgtaken te kunnen combineren met een proefschrift werken promovendi vaker thuis, nemen ze vrije uren op, melden ze zich ziek of nemen zorgverlof. Een meerderheid (64%) van de respondenten informeert zijn of haar begeleider echter niet over het verlenen van mantelzorg. De onderzoekers vonden daarvoor drie typen argumenten: ‘ik kan het wel alleen’, ‘ik wil niet praten over persoonlijke omstandigheden’, en ‘mijn begeleider is niet geïnteresseerd in mijn persoonlijke leven’.
Wat nu?
Allereerst moet er goede informatie komen, zeggen de onderzoekers. Niet iedereen is op de hoogte van het kunnen aanvragen van zorgverlof. Ook moeten promovendi, wanneer zorgverlof niet wordt toegestaan of er andere problemen op de werkvloer ontstaan, het gesprek aangaan met begeleiders, werkgevers en collega’s. Daarvoor is een veilige omgeving nodig. Als begeleiders zelf moeite hebben om empathisch te blijven, kunnen ze de mantelzorgers doorverwijzen naar de juiste loketten binnen de universiteit.
Tip: Een overzicht van kennis uit wetenschappelijk onderzoek rondom welbevinden en welzijn, vind je op www.onderwijskennis.nl.